Aanmelden
De conferentie vindt plaats op zaterdag 26 januari 2019 in de Christelijke Hogeschool in Ede.
U kunt zich tot uiterlijk 20 januari 2019 aanmelden.
Deelname kost €12,50 per persoon en is inclusief koffie/thee, lunch en een drankje na afloop.
Deelsessies
We bieden deze dag veel specialistische en interactieve deelsessies. De nadruk ligt daarbij op uitwisselen en kennisdelen. Bij binnenkomst kunt u de deelsessies kiezen waar u aan mee wilt doen. De workshops zijn onderverdeeld in een aantal categorieën.
Informatieve workshops
Jaarlijks komt bij meer dan 400.000 Nederlandse huishoudens het netto inkomen niet boven de 63 procent van het wettelijk minimumloon uit. Dat is 4 procent van alle huishoudens. Daarvan bestaat meer dan de helft uit mensen die werken: ‘werkende armen’.
Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) besteedde in 2018 in het rapport ‘Armoede en sociale uitsluiting’ voor het eerst een apart hoofdstuk aan het fenomeen ‘werkende armen’.
Kerken lopen er al langere tijd tegen aan dat mensen weliswaar werk hebben, maar voor hun levensonderhoud toch voor een deel afhankelijk zijn van noodhulp of voedselbank.
Na een korte introductie op de thematiek gaat het in de workshop vooral om het uitwisselen van ervaringen.
Workshopleiding: Ad van Loveren (parochiepastor) en Trinus Hoekstra (Kerk in Actie)
Ook binnen kerken zijn er veel mensen met financiële zorgen of zelfs al grote schulden of worden vanuit de kerken geholpen. Voordat vanuit de kerk hulp geboden wordt, is het belangrijk om inzicht te hebben in de wereld van de (professionele) schuldhulpverlening. Welke vormen van hulp zijn beschikbaar? Hoe kun je deze hulp inroepen? Wat kunnen/mogen de professionals op dit gebied doen? En wat betekent dit voor ‘ons’ als wij hulp willen bieden vanuit de kerk? Tijdens deze interactieve workshop willen we een tipje oplichten van de wereld van de professionele schuldhulpverlening en ervaringen uitwisselen met deze vorm van hulpverlening. De workshop wordt gegeven door Kees van Dijk. Betrokken bij SchuldHulpMaatje waar hij verantwoordelijk is voor educatiebeleid en trainingen van vrijwilligers. Daarnaast is hij schuldhulpverlener, bewindvoerder en docent op terrein bewindvoering en schuldhulpverlening.
Kerken zijn op allerlei manieren betrokken bij gezinnen met geldzorgen of zijn betrokken op jongeren. Ontdek de denkwereld van jongeren en hoe zij omgaan met geld. Het woord schulden zegt ze vaak niets want in hun ogen hebben ze geen schulden ook al blijkt later dat ze niet in staat zijn hun telefoonrekening te betalen. Ook onderschatten ze het belang van het afsluiten van een ziektekostenverzekering omdat ze nooit ziek zijn. We verwachten vaak teveel van onze jongeren terwijl volgens onderzoek gebleken is dat hun hersenen er nog niet klaar voor zijn. Er is een andere aanpak nodig die jongeren aanspreekt of ouders helpt dit samen op te pakken. SchuldHulpMaatje heeft samen met jongeren daarom MoneyFit ontwikkeld. In de workshop delen we op interactieve wijze de ervaringen die hiermee opgedaan zijn o.a. in een plaats Nijkerk door Bessel Woudenberg. De workshop wordt begeleid door Trudy Doornhof, werkzaam als relatiebeheerder bij SchuldHulpMaatje
Dagelijks bereiken ons vele communicatie boodschappen. Of je nu op een station loopt, thuis op de deurmat of online op zoek bent naar informatie. Al opgevallen hoe goed men weet wat je belangrijk vindt of naar op zoek bent? De slimme technieken van bijvoorbeeld Wehkamp die vooral de mens met een kleine beurs of schulden verleidt tot kopen op krediet kan ook ten goede toegepast worden. Met precies het tegenovergestelde doel: mensen met schulden eerder bereiken zodat oplopende schulden en daarmee veel persoonlijke ellende voorkomen kan worden. SchuldHulpMaatje laat zien hoe ze in plaatsen als Zoetermeer via haar PostCode Preventie Aanpak en Data toepassingen preventief met mensen in schulden in contact komt. Met meer dan 100 maatjes worden 200 gezinnen ondersteund. Deze aanpak kan overal toegepast worden door samen als kerken aan de slag te gaan met SchuldHulpMaatje. De workshop wordt begeleid door Jan de Vries, ex-diaken en initiatiefnemer SchuldHulpMaatje Zoetermeer en Hendrik-Jan Graber, SchuldHulpMaatje Nederland.
Mensen die arm zijn en hulpverleners begrijpen elkaar vaak niet. We gaan verkennen hoe dat komt. Leven in armoede hoe is dat, hoe doe jij dat? Ervaringsdeskundige Shakila: “Arm zijn is niet zielig. Arm zijn is meer dan te weinig geld hebben. Je ontwikkelt overlevingsstrategieën.” Hulpverlener, maatje van iemand zijn die in armoede leeft: “Wat maak je mee? Wat doet dat met je? Hoe ga je daar mee om?” Buurtpastor Erna: “Chaos is wat ik zie. En ik heb diep respect voor de moeders.” (door Shakila Paltan, ervaringsdeskundige, en Erna Treurniet, buurtpastor in Utrecht-Overvecht)
Vraag een gemeentelid of hij/zij een laaggeletterde kent. Grote kans van niet. Toch is 1 op de 8 Nederlanders laaggeletterd. Onder klanten van stadsbanken en incassobureaus zelfs 1 op de 2! Juist mensen met schulden moeten vele malen meer formulieren invullen en ondertekenen dan anderen. Wat kan iemand zich dan dom voelen. Hoe herken je laaggeletterdheid en hoe speel je daarop in? Ilse de Lange, trainer bij SchuldHulpMaatje en projectleider van de pilot Lezen en Schrijven in 5 locaties van SchuldHulpMaatje gaat in op deze vragen aan de hand van lokale ervaringen o.a. in Ede.
Zelf in actie komen
Eén op de negen kinderen in Nederland groeit op in armoede. Hoe komt u deze kinderen op het spoor en wat kun je voor hen doen?
In deze workshop verdiepen we ons in de situatie van kinderen die in kwetsbare omstandigheden opgroeien, bekijken we welke organisaties er zijn voor kinderen in armoede en waar u naar kunt doorverwijzen. Ook delen we voorbeelden en ervaringen van wat kerken voor kinderen in situaties van armoede doen en kunnen doen. Deze workshop geeft handvatten om zelf aan de slag te gaan voor kinderen en armoede, en zal veel inspirerende voorbeelden geven voor je werk in je eigen omgeving. Workshopleider: Hester Oosterbroek, specialist binnenlands diaconaat bij Kerk in Actie op het thema Kerk, Kinderen en Armoede
Hoe signaleer je armoede? Hoe zorg je ervoor dat hulpvragers jouw organisatie kunnen vinden? Tijdens een huisbezoek vermoed je dat er sprake is van armoede. Hoe maak je dit bespreekbaar? Wie doet wat in de armoedebestrijding in jouw stad of dorp? Tijdens de workshop krijg je praktische handvatten, gaan we oefenen met het maken van een netwerkkaart en is er ruimte om ervaringen uit te wisselen. (Joke Koolhof, diaconaal opbouwwerker)
Wat kan je pastoraal voor mensen in armoede betekenen zodat je niet leeggezogen maar er misschien zelfs wel rijker van wordt? Peter Strating is pastor van De Havenkerk, een kerk in de Haagse Schildersbuurt. Via buurtactiviteiten komen er allerlei mensen de kerk binnen. De uitdaging daarbij is om samen kerk te zijn en samen het leven te vieren. Dat gaat niet vanzelf. In deze workshop verkennen we wat nodig is en (minstens zo belangrijk) wat je moet laten om het op een goede manier met elkaar uit te houden.
Jobhulpmaatje steunt kwetsbare groepen die werkzoekend zijn en helpt ze op weg naar (vrijwilligers)werk. Jobhulpmaatje helpt de bemiddelbaarheid op de arbeidsmarkt te verhogen en werkt aanvullend op en in samenwerking met bestaande werkbegeleidings- en re-integratietrajecten voor werkzoekenden. In deze workshop leggen we uit wat Jobhulpmaatje precies inhoudt en waarom we geloven in een lokale aanpak. We gaan dat niet alleen vertellen, maar het ook laten ervaren. Deze workshop wordt gegeven door Henk Woertink en Renze Boersma. Beide zijn actief betrokken bij Jobhulpmaatje.
De laatste jaren hebben we te maken met een terugtredende overheid. Mensen moeten eerst zichzelf redden, dan naar het eigen netwerk kijken om hulp te vragen. Pas als er dan nog niemand kan helpen, wil de overheid mogelijk wel helpen. Gevolg is dat mensen veel later hulp krijgen of ook pas op het uiterste moment om hulp vragen. Complexe hulpvragen en een overheid en hulpverlening, die niet thuis geeft. Wat kan de christelijke gemeente dan doen? Zijn er ook grenzen aan de mogelijkheden van de christelijke gemeente? Maar wat betekent dat voor een hulpvrager? Geen kleine vragen, maar op een armoedeconferentie gaan we ook moeilijke vragen niet uit de weg! (Jan de Kluijver, diaconaal consulent Ede)
Familie Kooiman heeft grote schulden en klopt regelmatig bij de kerk aan omdat ze niet meer weten wat te doen. Vanuit de diaconie is al een financiële bijdrage gedaan. Jij wilt hen graag structureel helpen op weg naar een schuldenvrij leven. Hoe pak je dat aan? In deze interactieve workshop ontdek je aan de hand van praktijkvoorbeelden en ervaringen uit Gouda hoe je hen daarin kunt begeleiden. De workshop wordt gegeven door Ansgar Bosman-Smit, lokale coördinator SchuldHulpMaatje bij Stichting Christelijke Hulpverlening uit Gouda.
Volgens het CBS (november 2018) loopt de helft van de vluchtelingenhuishoudens risico op armoede. Bij huishoudens van Syrische of Eritrese komaf is dat zelfs circa 80 procent. Ook lopen vluchtelingen extra risico om in de schulden te komen. Woninginrichting, gezinshereniging en het inburgeringstraject kunnen leiden tot verschulding. Welke ervaring hebt u? Welke ideeën kunnen we elkaar aanreiken? We verkennen de uitdagingen aan de hand van een interactief leergesprek. Deze workshop wordt gegeven door Karel Jungheim, specialist vluchtingen bij Kerk in Actie, en door Gerben Huberts, diaconaal medewerker.)
Workshops over samenwerken
Hannah van Nordennen is werkzaam geweest als medewerker en coördinator in het sociale wijkteam van Nijkerk. Graag neemt ze u mee in hoe als kerk optimaal samen te werken met de sociale wijkteams in uw gemeente. In Nijkerk was zij de contact persoon met de kerken en in haar rol bleef aandacht vragen voor een goede samenwerking en inzet van de kerken bij haar collega’s in het sociale wijkteam. We hebben elkaar nodig bij veel gezinnen spelen er meerdere problemen en de kerken kunnen door samen te werken handen en voeten te geven en een kerk naar buiten gericht.
Door te starten met het in kaart brengen van je doelgroep kun je je lokale samenwerkingspartners vinden. Welke organisaties/instanties zijn in de regio actief (sociale kaart) en met welke organisaties/instanties heeft jouw doelgroep te maken? Vaak is de gemeente een belangrijke partner om mee samen te werken. Maar ook buurtcentra/wijkpunten, woningcorporaties, welzijnsorganisaties en gezondheidscentra krijgen regelmatig te maken met mensen die in financiële moeilijkheden verkeren en zijn daarom interessant om mee samen te werken.
Anne Linssen, coördinator SchuldHulpMaatje Kerkrade en Hub Vossen, aalmoezenier van Sociale Werken bisdom Roermond en voorzitter SchuldHulpMaatje Parkstad (Heerlen en Kerkrade) leiden deze workshop.
Op meer dan 100 plekken in Nederland is er een (inter)kerkelijk noodfonds. Zo’n noodfonds biedt tijdelijke financiële of materiële hulp aan mensen in armoede en werkt heel laagdrempelig. De meeste noodfondsen zijn interkerkelijk en werken samen met de voedselbanken, SchuldHulpMaatje of het Maatschappelijk Werk. Ook is een noodfonds een goede manier om contacten te leggen en onderhouden met de lokale overheid, om zo te overleggen, naar elkaar door te verwijzen en knelpunten aan de orde te stellen.
We gaan met elkaar in gesprek over mogelijkheden, tips en valkuilen. (Co van der Maas, Interkerkelijk Sociaal Fonds Delft)
Wat biedt een diaconaal platform aan voordelen om samen diaconaal actief te zijn voor je stad of dorp?
Een ervaringsverhaal van Bettelies Westerbeek, verbonden aan het pioniersproject in Moerwijk. Een uitgebreidere omschrijving volgt.
We praten in Nederland niet makkelijk over geld, laat staan over het hebben van schulden. Toch heeft gemiddeld heeft 1 op de 5 huishoudens te maken met schulden. Dus ook in onze kerken zijn mensen met financiële problemen, maar vaak is het moeilijk om hen in beeld te krijgen. Hoe maak je een lastig onderwerp als schulden bespreekbaar? En vaak hoor je er pas van als het water al ver boven de lippen staat.
SchuldHulpMaatje wil samen kerken van betekenis zijn voor mensen met financiële problemen. Maar hoe pak je dat aan? Hoe zouden kerken en SchuldHulpMaatje meer voor elkaar kunnen betekenen? Wat biedt dit aan meerwaarde voor de hulpvragers? In een interactieve workshop delen we ideeën en ervaringen. We kijken mee in de keuken van gemeente Utrechtse Heuvelrug waar SchuldHulpMaatje samenwerkt met kerken. De workshop wordt begeleidt door oud-predikant Bernard Baakman en Gerald van Dijk van SchuldHulpMaatje Nederland.
Wandelend door de stad zie je veel mensen. Vooral winkelend publiek, maar daartussen ook mensen voor wie de ‘straat’ hun huis is. Zij wonen en leven op straat, kennen de inloophuizen, de soepkar en weten zo te overleven. Het is een kwetsbare groep, die buiten de gewone samenleving valt en vaak ook met psychische en geestelijke problemen kampt.
Rob Kosterman, straatpastor in Eindhoven, heeft de opdracht om deze mensen pastorale ondersteuning te bieden. Hij neemt u mee in de moeilijkheden en mogelijkheden van de ondersteuning die vanuit kerken geboden kan worden aan deze kwetsbare groep.
Overheid
Hoe geef je lokale lobby / campagne vorm en hoe betrek je mensen in armoede daarbij? Hoe kun je zowel kritisch zijn in de lobby tegenover je overheid en tegelijk ook samenwerken? In deze workshop gaan Don Ceder en Dick Couvee daarover met u in gesprek.
creatieve workshops
Wil je werken aan bewustwording over armoede in Nederland, dan blijkt het spelen van ‘Het Budgetspel’ een heel goede werkvorm te zijn. Het is niet bedoeld om mensen met een laag inkomen te leren budgetteren. Het is bedoeld om mensen met een goed inkomen te laten ervaren hoe moeilijk het is om de eindjes aan elkaar te knopen als je van het minimum moet leven en voor welke keuzes je dan staat. Het werkt als een sterke eye-opener op avonden met groepen rond het thema armoede. Nel de Boer laat je in deze deelsessie aan de hand van een concrete case zien hoe je met dit spel kunt werken.
In deze workshop verkennen wij met de werkvormen van Bibliodrama een Bijbelgedeelte, die spreekt over het delen van tijd en bezit, en die eveneens laat zien hoe Jezus in de mensen gelooft. In de Bibliodrama leven wij ons in in één van de personen in het verhaal, om van daaruit de betekenis ervan voor ons zelf te ontdekken. Het is geen toneelspel. Wij beginnen met het lezen van de tekst, en kiezen daarna er één persoon uit. Vanuit zijn of haar perspectief kijken wij dan samen naar de tekst, om te ontdekken wat deze vandaag ons te zeggen heeft. Deze workshop wordt verzorgd door Auli van ’t Spijker.
Met elkaar schrijven we in een aantal stappen ons eigen gedicht of gebed bij het thema Armoede. Wat is bidden eigenlijk? Voor wie of voor wat wil jij bidden? Waar wil jij woorden aan geven? En tot wie richt jij je wanneer je een gedicht schrijft of een gebed? We werken achtereenvolgens plenair, in een klein groepje, individueel, en tenslotte weer plenair. En we hopen op veel inspiratie! (Atie de Vos, Kerk in Actie, specialist Binnenlands Diaconaat)
bezinning
Recht doen aan schuld, geld en naastenliefde
Bezit, macht en geld – ieder mens heeft daar wel iets mee. Goedgunstig als we zijn, bedenken we plannen om armoede de wereld uit te bannen en de rijkdom beter te verdelen. Helaas, het is nog nooit gelukt! Integendeel, het lijkt alsof steeds meer mensen in de problemen komen. In onze workshop willen we nadenken over wat dat de Bijbel daarover zegt en hoe we mensen in de knel kunnen bijstaan en op weg helpen naar een leven zonder zware schuldenlast. We hopen dat het delen van elkaars ervaringen, ideeën en tips bijdraagt aan het opkomen voor het recht van de ander (in de knel). De workshop wordt gegeven door Peter Rijsdijk en Gé Drayer.
Wandelen is populair. De combinatie van wandelen en diaconie geniet ook meer belangstelling. Denk aan een sponsorwandeltocht, de Klimaatloop in 2015, de Walk of Peace, de jaarlijkse Pelgrimstocht Vastenactie, een armenzorgwandeling of multireligieuze tocht. In deze workshop maak je kennis met een bijzondere vorm: de stadspelgrimage. Dat is een tocht langs diaconale plekken uit verleden en heden, waarbij je onderweg via ontmoetingen en verhalen, gedichten, gebeden en liederen stil staat bij de diaconale opdracht. Als rode draad dienen daarbij de zeven werken van barmhartigheid. Hoe kun je zo’n tocht ook in je eigen woonplaats organiseren?
In deze workshop doen we een korte Bijbelstudie met de methode van Contextueel Bijbellezen. In deze methode leggen we een Bijbeltekst naast onze persoonlijke situatie en we zoeken waar deze elkaar raken. Dit is een verrassende manier van samen lezen die nieuwe elementen uit een tekst aan het licht brengt en steeds weer inspireert. We gaan aan de slag met het thema armoede: hoe kennen we dit zelf, hoe komen we mensen tegen die worstelen met armoede, wat kunnen we voor hen betekenen? U krijgt tips hoe u deze manier van Bijbellezen inzet in uw diaconale werk. (ds Peter Breure)
Tijdens zijn missionaire werk in Amsterdam kwam Jan Wolsheimer in contact met een bijzondere manier van werken. Gericht op solidariteit en niet op basis van hulpverlening. Als gevolg daarvan konden de mensen met wie hij werkte groeien in waardigheid en zelfvertrouwen.
Toch zal er altijd iets van hulpverlening en ongelijkheid in onze relaties blijven bestaan. In deze workshop denken we samen na hoe we solidariteit voorrang kunnen geven op hulpverlening in de dagelijkse praktijk van ons leven.
Aanmelden
De conferentie vindt plaats op zaterdag 26 januari 2019 in de Christelijke Hogeschool in Ede.
U kunt zich tot uiterlijk 20 januari 2019 aanmelden.
Deelname kost €12,50 per persoon en is inclusief koffie/thee, lunch en een drankje na afloop.